İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Kalp Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nevzat Erdil “Aort Diseksiyonu yani şah damar yırtılmaları acil bir durumdur. Yırtılma olduğu zaman yani ani yırtılma anında hastaların %30 u hayatını kaybetmektedir. Ölmeyip hastaneye yetişenler için her geciken zamanda tehlike artmaktadır” dedi.
Yüksek tansiyonu olan, altında damar sertliği, şah damarın aort genişlemiş olan hastalarda yırtılma ihtimali daha fazladır. Bu durumlar olmadan da şah damar yırtılabilmektedir. Her yaş aralığında olabilmekle birlikte en fazla yaşlı insanlarda görülmektedir.
Şah damarı yırtılmış olan hastaların hastaneye geldiklerinde başta geç kalmamış olmaları daha sonra teşhisinin tam olarak belirtilmesi gerekmektedir. Yoksa başka hastalıklarla karıştırılabilir. Çünkü bu durum tüm organları etkileyebildiği için karıştırılabilir. Beyni tuttuğu zaman yırtığa bağlı olarak felç geçirme, hastanın böbrek damarını tutarsa böbrek yetmezliğiyle gelebilmektedir. Kısaca yanlış tanılar her zaman gecikmeye sebebiyet verir. Bu da zaman kaybı demektir.
Prof. Dr. Nevzat Erdil “En önemli hususların başında deneyim, tecrübe, uzman kadro ve tüm teçhizatların eksiksiz olması hastanın yaşamasında çok büyük etkenler vardır. Normal bypass ameliyatı her yerde yapılabilir. Fakat bu tip hastaların tedavisinde tedavi titizlik istemektedir. Yırtılma ile gelen hastalar için gece bile olsa hazırlıklar anında hazırlanıp hastaya direk müdahale edilmelidir. Ameliyat için belli bir süre dolaşımı durdurmak gerekmektedir. Bunlar ölüm riskinin çok yüksek olduğu ameliyatlardır. Turgut Özal Tıp Merkezinde ameliyatları başarıyla sürdürmekteyiz. Hastalığın altında yatan sebepler olmazsa hastaların çoğunu evine göndermekteyiz. Bir yıllık yaşamı % 5 in altında olan bir hastayı başarılı bir tedavi sonrası taburcu etmek demek büyük bir özveri, tecrübe istemektedir” diye belirtti.
Şah Damar yırtılmasının tekrar etme durumu da vardır. Ameliyat başladığında yırtık aşağılara kadar gidebilmektedir. Karındaki bütün damarlara kadar bütün vücuttaki damarları değiştirme şansı olmadığı için sadece yırtığın olduğu bölge çıkarılıp, beyne giden damarlarla değiştirilmektedir. Ameliyat sonrası hastaların özellikle yüksek tansiyonu olanlar ilaçlarını düzenli olarak kullanmaları gerekmektedir. Bu durumlar göz ardı edilirse yırtılma tekrar edebilir.
Dr. Erdil “Ameliyat öncesi, ameliyat sırası ve sonrasına çok önem verilmelidir. Risk her evrede çok yüksektir. Her hastaya farklı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Sıradan bir ameliyat değildir. Strateji çok önemlidir. Amacımız skor olmamalı, başarı odaklı çalışılması gerekmektedir. Ortalama başarı iyi ellerde yapılırsa %10-15 arası olabilmektedir” diyerek sözlerini noktaladı.